Immunoterapia ma na celu złagodzenie, a nawet wyeliminowanie objawów związanych z alergią poprzez wytworzenie tolerancji w organizmie.

Na początek warto powiedzieć, że od immunoterapii nie należy spodziewać się natychmiastowego uzdrowienia. Dowiedzą się Państwo w dalszej części tego tekstu, że jest to leczenie trwające w czasie. U większości pacjentów jednak, szczepienie przeciw alergii przynosi bardzo dużą poprawę - objawy chorobowe ustępują zupełnie i nie ma potrzeby dalszego przyjmowania ani szczepionek ani innych leków. Niestety istnieje również mała grupa pacjentów, u których immunoterapia nie przynosi korzyści wcale. Decydując się na immunoterapię, trzeba ufać, że lekarz w oparciu o swoje doświadczenie i znajomość zaleceń międzynarodowych, uznał, iż w Państwa przypadku leczenie to będzie skuteczne. Warto jednak wiedzieć, że w razie braku skuteczności immunoterapii, można ją przerwać, bądź zmodyfikować po roku.

Mechanizm immunoterapii
Skutecznośc leczenia mierzona jest właściwie jedynie poprawą w zakresie objawów klinicznych. Zanim poprawa stanie się widoczna, może upłynąć wiele miesięcy, jednak mimo to warto cierpliwie czekać. Odczulanie musi być kontynuowane przez co najmniej 3 lata. Istotne jest, żeby byli Państwo świadomi, że będą Państwo otrzymywać iniekcje substancji, na którą jesteście Państwo uczuleni. Ilość wstrzykiwanego alergenu będzie stopniowo wzrastała aż do osiągnięcia dawki podtrzymującej, która powinna być podawana regularnie przez kilka lat. Celem takiego postępowania jest wytworzenie w Państwa organizmie tolerancji na alergen, aby przy narażeniu na ten alergen nie występowały objawy choroby.

W trakcie leczenia wzrastającymi dawkami alergenu (początkowa faza leczenia) iniekcje podawane są co tydzień lub co dwa tygodnie. Dawki podtrzymujące natomiast podaje się w odstępach co 4 do 6 tygodni. Jeżeli są Państwo uczuleni na alergeny sezonowe (pyłki roślin) lekarz może zdecydować się na jeden z dwóch schematów leczenia:

• odczulanie przedsezonowe - po osiągnięciu dawki podtrzymującej leczenie jest przerywane przed sezonem pylenia. Kurację powtarza się w ten sposób kilkukrotnie co rok;
• odczulanie całoroczne - po osiągnięciu dawki podtrzymującej podaje się ją co wspomniane już 4 do 6 tygodni, odpowiednio zmniejszając w trakcie sezonu pylenia.

Przebieg wizyty
Iniekcje muszą być podawane przez lekarza lub pod jego bezpośrednim nadzorem. Iniekcje poprzedza badanie kliniczne, z oceną dróg oddechowych włącznie (u pacjentów z astmą oskrzelową). Po iniekcji będą Państwo musieli pozostać pod obserwacją przez co najmniej 30 minut. Każdy objaw, który pojawi się w tym czasie, należy natychmiast zgłosić lekarzowi. Przed opuszczeniem poradni sprawdzone zostanie miejsce iniekcji i ponownie oceniona czynność płuc. Rzadko występują objawy późne (po kilku godzinach od iniekcji). W przypadku ich wystąpienia i dokuczliwości, powinni Państwo skontaktować się z lekarzem.

Po zastrzyku...
W ciągu 24 godzin bezpośrednio po iniekcji należy unikać wytężonych wysiłków fizycznych i długotrwałej gorącej kąpieli, a (w przypadku pacjentów z astmą oskrzelową) przez pierwsze 12 godzin lepiej mieć ze sobą inhalator z lekiem rozszerzającym oskrzela.

Konieczne jest też zwrócenie uwagi na eliminację z diety pokarmów reagujących krzyżowo z istotnymi dla Państwa alergenami wziewnymi. Przykłady alergenów krzyżowych: pyłek brzozy - jabłka, gruszki, śliwki, brzoskwinie, morele, kiwi, marchew, seler, pomidory, orzechy, świeże soki owocowe i warzywne; pyłek traw - melony, kiwi, groch, ziemniaki, seler, pomidory, mąka, orzeszki ziemne; pyłek bylicy - marchew, seler, rumianek, przyprawy (anyżek, pieprz, kolendra); roztocza - ślimaki, 'owoce morza'. W dniu iniekcji należy również ograniczyć spożycie pokarmów bogatych w histaminę i aminy biogenne oraz 'wyzwalaczy histaminy', takich jak: sery żółte, jaja, wędliny, ryby, kakao, czekolada, owowce i warzywa konserwowe, kapusta kiszona, pomidory, truskawki, kawa, herbata, alkohol (wino, piwo, szampan).

Kolejne wizyty...
Podczas każdej wizyty lekarz będzie rejestrował informacje o ewentualnych późnych reakcjach po poprzedniej iniekcji i zmiany w stanie klinicznym, jakie zaszły w tym czasie. Pod skórą, w miejsci iniekcji mogą pojawić się małe guzki. Nie mają one żadnego znaczenia i nie wymagają przerwania immunoterapii.

Podsumowanie
Proponowana immunoterapia jest tylko jedną z metod stosowanych w leczeniu Państwa choroby i może zajść potrzeba stosowania innego leczenia przepisanego przez lekarza. Nawet po uzyskaniu poprawy nie wolno zapominać o konieczności unikania kontaktu z alergenem. Jeśli zgodzą się Państwo na immunoterapię, to prawidłowo prowadzone leczenie przy niezbędnej Państwa współpracy pozwoli prawdopodobnie na osiągnięcie znaczących korzyści bez wystąpienia poważnych problemów.

Ostateczna decyzja (podjęta najlepiej po rozmowie z lekarzem) należy do Państwa. Nie powinni się Państwo decydować na immunoterapię, jeżeli nie rozumieją Państwo informacji zawartych w tym opracowaniu i nie są Państwo w stanie zaakceptować dyscypliny związanej z długotrwałym leczeniem.

Informacja opracowana na podstawie standardów Europejskiej Akademii Alergologii i Immunologii Klinicznej (Allergy, 1993, Vol.48, Suppl. 14)